Πρόσκληση 34/2016 (Α/Α 1927) "Ανάπτυξη συστημάτων για την παρακολούθηση αξιολόγηση και δημιουργία μοντέλων για την εξέλιξη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής σε επιμέρους υψηλής σημαντικότητας περιοχές"

• Τρέχων Συνολικός Προϋπολογισμός Πρότασης
  €203,738.42
• Τρέχων Προϋπολογισμός Πρότασης
  €203,738.42

Το έργο αυτό χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Το έργο «Ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης, πρόληψης, διαχείρισης και έγκαιρης ενημέρωσης για τον κίνδυνο πλημμυρικών επεισοδίων στην ευρύτερη περιοχή Άραχθου» αφορά την ολοκληρωμένη παρακολούθηση πλημμυρικών επεισοδίων που προέρχονται από τον ποταμό Άραχθο και την έγκαιρη προειδοποίηση για κινδύνους πλημμύρων.Η περιοχή εφαρμογής του έργου είναι η περιοχή κατά μήκος του ποταμού Αράχθου, κατάντη του φράγματος Πουρναρίου, συνολικής έκτασης 90 Κm2. Πιο συγκεκριμένα, το πληροφοριακό σύστημα θα συλλέγει και θα αποθηκεύει αυτοματοποιημένα τις μετρήσεις από τους σταθμούς μέτρησης που θα εγκατασταθούν στα πλαίσια του έργου. Στη συνέχεια, με προηγμένες τεχνικές υπολογιστικής νοημοσύνης, θα αναλύει και επεξεργάζεται τα δεδομένα, θα απεικονίζει περιοχές δυνητικής επικινδυνότητας και θα οπτικοποιεί τα τελικά αποτελέσματα σε ένα γεωγραφικό σύστημα πληροφοριών. Οι βασικές τελικές υπηρεσίες, οι οποίες θα είναι διαθέσιμες σε κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη και φορέα/υπηρεσία (τοπικές αρχές, πολιτική προστασία, πυροσβεστική, ερευνητές, επιχειρηματίες και πολίτες της περιοχής ενδιαφέροντος, κ.α.) θα είναι: • Παρακολούθηση των βροχοπτώσεων & στάθμης του ποταμού Αράχθου σε πραγματικό χρόνο μέσω κατάλληλου δικτύου τηλεμετρικών σταθμών που καλύπτουν την περιοχή ενδιαφέροντος • Μετάδοση σε πραγματικό χρόνο των δεδομένων και οπτικοακουστικού υλικού (video και εικόνες), παρακολούθηση με την αξιοποίηση Drones και αυτόματα ενημέρωση του Συστήματος • Έγκαιρες ειδοποιήσεις για το κίνδυνο πλημμυρικών επεισοδίων • Εντοπισμός περιοχών με αυξημένο κίνδυνο πλημμυρικών επεισοδίων • Διάρκεια και βαθμός επικινδυνότητας πλημμυρικών επεισοδίων • Παρουσίαση χαρτών με την προσβασιμότητα σε περιοχές διαβαθμισμένου κινδύνου Η υλοποίηση του έργου θα διαρκέσει 36 μήνες, προκειμένου να υπάρχει αρκετός χρόνος για την παρακολούθηση και καταγραφή των δυναμικών και μεταβαλλόμενων δεδομένων της περιοχής παρέμβασης. Το σύστημα θα συνεχίζει να λειτουργεί και μετά τη λήξη της πράξης.

Οι πλημμύρες αποτελούν σε παγκόσμια κλίμακα τη δεύτερη πιο συχνή φυσική καταστροφή, μετά τις δασικές πυρκαγιές. Εννοιολογικά η πλημμύρα αφορά την προσωρινή κάλυψη από το νερό, εδάφους το οποίο υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν καλύπτεται από νερό (Οδηγία 2007/60/ΕC). Τα πιο συχνά αίτια εκδήλωσης πλημμύρας είναι η υπερχείλιση ποταμών και λιμνών που προκαλείται λόγω έντονων και παρατεταμένων βροχοπτώσεων. Το θέμα των πλημμυρών αποτελεί ένα πολύ σημαντικό αλλά και συχνό φαινόμενο στον ευρύτερο Ελλαδικό χώρο. Οι πλημμύρες προκαλούν πολύ μεγάλες καταστροφές στην αγροτική παραγωγή, στην κτηνοτροφία, το περιβάλλον, σε υποδομές και ιδιωτικές περιουσίες, φθάνοντας ακόμη και σε απώλειες ανθρώπινων ζωών. Οι καταστροφές λόγω πλημμυρικών επεισοδίων είναι κατά συνέπειες πολύ μεγάλες, πολυδιάστατες και σε τελικό βαθμό, οι οικονομικές συνέπειες τους είναι τόσο μεγάλες που είναι πολλές φορές αδύνατο να καλυφθούν πλήρως και βραχυπρόθεσμα τόσο σε περιφερειακό επίπεδο όσο και σε εθνικό. Το φαινόμενο των πλημμυρών είναι ιδιαιτέρα συχνό κυρίως σε περιοχές στις οποίες ο συνδυασμός τοπογραφικών, γεωλογικών και κλιματικών χαρακτηριστικών (με κύριο τα μεγάλα ύψη βροχόπτωσης), διαμορφώνει ένα πλαίσιο δυνητικά αυξημένης επικινδυνότητας. Τέτοια περιοχή αποτελεί η ευρύτερη περιοχή του ποταμού Άραχθου που διασχίζει σημαντικό μέρος της Περιφέρειας Ηπείρου και εκβάλλει σε έναν από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους και προστατευόμενο φυσικό οικοσύστημα της ευρύτερης περιοχής, τον Αμβρακικό κόλπο. Σε αυτή την περιοχή υπάρχει σημαντικός αριθμός πλημμυρικών επεισοδίων, τα οποία βέβαια έχουν περιοριστεί μετά την ύπαρξη του φράγματος Πουρναρίου, αλλά εμφανίζονται συχνά, με τελευταία φορά το 2015 και αναμένεται λόγω της κλιματικής αλλαγής να συνεχίσουν να αποτελούν σημαντικό πρόβλημα στην περιοχή παρεμβασης. O ποταμός Άραχθος έχει μήκος περίπου 110km και η λεκάνη απορροής του φτάνει τα 1850 km2. Η μέση παροχή νερού της περιόδου 1950-1980, είναι ίση με 66,4 m3/sec ενώ ο ετήσιος όγκος απορροής υπολογίστηκε ότι ανέρχεται περίπου στα 2.095 ? 106 m3. Μετά τη λειτουργία του φράγματος στη θέση Πουρνάρι, ο ετήσιος όγκος απορροής για τα έτη 1982-1995, είναι ίσος περίπου με 1.390 ? 106 m3. Αν και οι πλημμύρες στη περιοχή του ποταμού Αράχθου είναι ένα σχετικά περιοδικό φαινόμενο, οι αρνητικές επιπτώσεις τους στο περιβάλλον, τις δημόσιες υποδομές, την ιδιωτική περιουσία αλλά κυρίως στις ζωές ανθρώπων και ζώων είναι σύνθετες και μεγάλης έκτασης. Αυτό έγινε εμφανές το 2015 όταν σημειώθηκε η πιο πρόσφατη πλημμύρα με σημαντικές συνέπειες. Για τους παραπάνω λόγους είναι επιτακτική η ολοκληρωμένη παρακολούθηση και η έγκαιρη ενημέρωση για πλημμυρικά επεισόδια, με μεγαλύτερη βαρύτητα σε κατοικημένες περιοχές καθώς και σε περιοχές με οικολογικό και οικονομικό ενδιαφέρον. Και αυτός ακριβώς είναι ο στόχος της Πράξης: η ολοκληρωμένη παρακολούθηση πλημμυρικών επεισοδίων, που προέρχονται από τον ποταμό Άραχθο καθώς επίσης η έγκαιρη προειδοποίηση για κινδύνους πλημμύρων.

? ΠΕ 1: Μελέτη και μοντελοποίηση περιοχής ενδιαφέροντος : Π1.1: Μία (1) μελέτη υφιστάμενης κατάστασης περιοχής ποταμού Αράχθου , Π1.2: Μία (1) βάση δεδομένων με δεδομένα και πληροφορίες για την περιοχή ενδιαφέροντος (ηλεκτρονική βάση δεδομένων),Π1.3: Μία (1) εκτιμητική μεθοδολογία επικινδυνότητας πλημμύρων στην περιοχή ενδιαφέροντος (παρόχθιες περιοχές Αράχθου).ΠΕ 2: Ανάλυση απαιτήσεων, προμήθεια, παραμετροποίηση και εγκατάσταση εξοπλισμού : Π2.1: Ένα (1) δίκτυο ειδικών οργάνων μέτρησης της στάθμης των ποτάμιων υδάτων (Δύο (2) σταθμηγράφοι), Π2.2: Ένα (1) δίκτυο δυο (2) επίγειων μετεωρολογικών σταθμών (βροχόμετρο, θερμόμετρο, ανεμόμετρο, καταγραφικό μετρήσεων “data logger” και ιστός τοποθέτησης), Π2.3: Προμήθεια και αξιοποίηση δυο (2) «Drones» επιτήρησης της περιοχής , περιλαμβάνουν ψηφιακή κάμερα υψηλής ανάλυσης. Π2.4 Ένα (1) δίκτυο υπολογισμού παροχής νερού με δύο αισθητήρες τεχνολογίας radar και ενσωματωμένο υποσύστημα μεταγωγής δεδομένων LoRaWAN .Π2.5 Ένα (1) δίκτυο LoRaWAN  αποτελούμενο από δύο (2) επίγειων μετεωρολογικών σταθμών (βροχόμετρο ,θερμόμετρο , ανεμόμετρο ,καταγραφικό μετρήσεων ''data logger'' και ιστός τοποθέτησης). ΠΕ 3: Ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης : Π3.1: Σχεδιασμός και υλοποίηση ενός (1) Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών, Π3.2: Σχεδιασμός ενός (1) συστήματος υποστήριξης αποφάσεων και αυτόματων προειδοποιήσεων, Π3.3: Ένα (1) ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης και έγκαιρης ενημέρωσης για τον κίνδυνο πλημμυρικών επεισοδίων στη ευρύτερη περιοχή του Αράχθου. ΠΕ 4: Ενημέρωση – Ευαισθητοποίηση : Π4.1: Μια (1) βάση δεδομένων με φορείς και υπηρεσίες (δυνητικούς χρήστες). Καταγραφή κατασκευών, επιχειρήσεων και προσωπικού που δραστηριοποιούνται σε πιθανά επικίνδυνες περιοχές. Με στοιχεία επικοινωνίας ενδιαφερομένων μερών/ δυνητικών χρηστών και μηχανισμός αυτόματης ενημέρωσης με SMS στελεχών πολιτικής προστασίας, Π4.2: Δυο (2) ημερίδες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, κατοίκων, προσωπικού πολιτικής προστασίας και Δήμων, Π4.3: Οπτική ταυτότητα του έργου και παραγωγή ενημερωτικού υλικού για το έργο και τα αποτελέσματά του (φυλλάδια, αφίσες), Μία (1) ιστοσελίδα του έργου και προφίλ σε κοινωνικά δίκτυα, Ένας (1) φάκελος δημοσιότητας με τουλάχιστον τέσσερα (4) ανακοινώσεις και δελτία τύπου που θα δημοσιευθούν στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο (τοπικό και περιφερειακό), Π4.4: Δυο (2) σεμινάρια χρήσης συστήματος και επιμόρφωσης.

• 08704.Συστήματα αξιολόγησης και παραγωγής πληροφοριών για τις επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή